باتری خودرو چگونه کار میکند؟
برای اینکه بدانیم باتری خودرو چگونه کار میکند باید ابتدا بدانیم که باتری ماشین یکی ازاجزای اصلی زیر کاپوت است وکاراصلی آن تامین الکتریسیته ی لازم برای فعالیت های برقی است .ازاستارت زدن خودرو گرفته تاروشنایی چراغ ها وسیستم پخش خودرو.
مهمترین وظیفه ی باتری خودرو همان استارت زدن است که در هنگامی که سیستم شارژ انرژی ندارد انرژی لازم برای به کار انداختن موتور خودرو را فراهم می کند.پس باتری خودرو وظیفه ی کمی ندارد واگر درست کارنکند خودرو حتی روشن هم نمی شود.دراصل کارکرد دیگر اجزادرگرو سلامت باتری خودرو است.این وسیله ی مهم با واکنشی شیمیایی کارخود را انجام می دهد وباتبدیل انرژی شیمیایی به انرژی الکتریکی خودروراروشن می کند.
باتری ماشین قلب تپنده خودرو است و ماشین شما برای عملکرد نیاز به باتری دارد. هنگامی که باتری از کار می افتد، ماشین شروع به کار نمی کند. در این مطلب از سری مطالب آموزش برق خودرو قصد داریم به بررسی نحوه کار باتری خودرو بپردازیم، با ما همراه باشید.
باتری چیست؟
در خودروهای امروزی سیستمی پیچیده از مدارهای الکتریکی دیده میشود که انرژی مورد نیاز بخشها مختلف آنها را تامین، ذخیره و تقسیم میکند. باتری خودرو اولین و اصلیترین بخش این سیستم پیچیده است. باتری ذخیرهکننده الکتریسیته مورد نیاز خودرو است و سرمنشاءسیستم برقی خودروها .میباشد باتری اتومبیل که گونهای از باتریهای قابلشارژ است در انواع مختلف و با ولتاژهای متفاوت بسته به نیاز خودروها استفاده میشود.
باتری از قطعات کم استهلاک و کم دردسر خودرو است که در هر شرایط آب و هواییای کار میکند، اما در هر حال طول عمر مفیدی حدود ۴ سال (در بهترین حالت) دارد. البته طول عمر انواع مختلف باتری متفاوت است و هر یک پس از گذشت زمانی سولفاته خواهند شد اما میتوان با رفتارهای درست این طول عمر مفید را تا حد زیادی افزایش داد. نکته مهم درباره سلامت خودرو این است که بر سلامت سایر بخشهای آن تاثیر مستقیم دارد و درصورت خوب کار نکردن به قطعات دیگر نیز آسیب وارد میکند.
به طور کلی باتری ها به دسته قابل شارژ و غیر قابل شارژ تقسیم می شوند. باتری خودرو قابل شارژ بوده و از نوع سرب اسیدی می باشد.
اجزای باتری خودرو
باتری خودرو از اجزای سیستم برق خودرو بوده از اجزای گوناگونی تشکیل شده است، جعبه باتری، صفحات مثبت و منفی و عایق، ترمینال منفی و مثبت، هواکش درپوش، نشانگر وضعیت الکترولیت ، سطح الکترولیت و گوی سبز رنگ اجزای باتری ماشین می باشند.
نحوه عملکرد باتری خودرو
برای توضیح اینکه باتری خودرو چگونه کار میکند ، باید گفت همانطور که می دانید باتری ها در خودرو وظیفه تامین نیازهای سیستم برق را دارند اما سوالی که مطرح می شود این است که این باتری چگونه این نیاز را رفع می نماید.
باتری خودرو هنگامی که خودرو روشن است از طریق اضافه تولید دینام شارژ می شود. و هنگام نیاز مثلا هنگام استارت زدن این شارژ برای تامین انرژی الکتریکی خودرو مصرف شده و اصطلاحا باتری دشارژ می شود.
در صورتی که کل مصرف الکتریکی خودرو بیشتر از انرژی تولید شده از خودرو باشد باتری نیز برای تامین مصرف الکتریکی خودرو خالی می شود.
در صورتی که سیستم شارژ خودرو با مشکل روبه رو شده باشد، باتری برای تامین انرژی الکتریکی خودرو خالی شده و از ظرفیت آن کاسته می شود. این موضوع باعث می شود تا باتری به خوبی نتواند انرژی مورد نیاز استارتر خودرو را تامین نماید.
آشنایی با نحوه کار باتری خودرو
یک باتری SLI معمولی دارای شش سلول است. هر سلول دارای دو صفحه یا شبکه است: یکی ساخته شده از سرب و دیگری از دی اکسید سرب است. هر سلول قادر به تولید حدود 12 ولت انرژی است بنابراین یک باتری 12 ولت انرژی دارد.
صفحات در اسید سولفوریک غرق شده اند که باعث ایجاد واکنش بین دو صفحه ساخته شده از سرب و دی اکسید سرب می شود. از نظر علمی ، اسید به عنوان یک کاتالیزور عمل می کند.
این اسید بر روی صفحه دی اکسید سرب واکنش ایجاد می کند و باعث می شود صفحه دو چیز تولید کند: یون و سولفات سرب.
یون های تولید شده توسط صفحه دی اکسید سرب به صفحه مجاور واکنش می دهند تا هیدروژن و سولفات سرب تولید کنند.
نتیجه یک واکنش شیمیایی است که الکترون تولید می کند. الکترونها در اطراف صفحات می چرخند و برق تولید می کنند. برق برای شروع موتور ، روشن کردن چراغ های جلو و پخش رادیو از پایانه های باتری خارج می شود.
این واکنش شیمیایی کاملاً برگشت پذیر است ، به این صورت که انرژی شیمیایی به انرژی الکتریکی در زمان دشارژ یا تخلیه ی باطری و انرژی الکتریکی به انرژی شیمیایی در زمان شارژ یا پرشدن باطری ، تبدیل میشود.
شروع به کار همه بخشهای مختلف خودرو نیاز به یک نیروی اولیه دارد. این نیروی اولیه که از ابتدای ساخت خودروهای احتراق داخلی بنزین سوز (خودروهای مدرن) از یک انرژی الکتریکی اولیه تامین میشد اکنون نیروی بخشهای بسیاری از قسمتهای خودرو را تامین میکند.
صنعت خودروسازی در ابتدای راه خود از الکتریسیته تنها برای آتش زدن سوخت درون موتور استفاده میکرد، اما به مرور زمان استارت، چراغها، بوقها و بخشهای دیگری به سیستمهای برقی خودروها اضافه شدند که برای فعالیت خود نیاز به جریان برق دارند. این جریان برق از کجا و چگونه تامین میشود؟ در صورت اختلال در جریان تولید و انتقال آن چه نواقصی در عملکرد خودرو ایجاد میشود؟ چگونه میتوان از مولد و روند تولید آنها در برابر استهلاکهای معمول محافظت کرد؟ همه این سوالات و مباحثی دیگر، مطالبی است که در ادامه به آن خواهیم پرداخت.
وظایف باتری خودرو چیست؟
در خودرو هر زمان و هرجا که نیاز به برق باشد پای باتری آن درمیان است. بنابراین به طور کلی باتری موظف به تامین الکتریسیته مورد نیاز خودرو است که آن را از طریق ذخیره تولید دینام فراهم میکند. وظایف مهم این قطعه به صورت جزئی به ترتیب زیر است:
- تامین انرژی لازم برای استارت خودرو؛ زمانی که خودرو خاموش است هیچ انرژی ذخیره شدهای در موتور برای شروع به کار و ایجاد احتراق لازم برای روشن شدن ندارد. باتری در این زمان وظیفه تامین برق لازم برای استارت خودرو را با ولتاژ مناسب دارد.
- ذخیره انرژی موجود در موتور و دیگر قطعات خودرو برای مواقع لازم مانند همین استارت زدن نیز از وظایف باتری خودرو است. این انرژی ذخیره معمولا شامل مازاد تولید برق دینام یا آلترناتور میشود.
- چراغهای خودرو مانند هر لامپ دیگری برای روشن شدن نیاز به انرژی الکتریکی دارند. این برق نیز از منبع باتری تامین میشود.
- یکی دیگر از قطعات برقی خودرو سیستم پخش و مولتی مدیای خودرو است که این بخش نیز برق لازم را از باتری خودرو میگیرد.
- تهویه مطبوع که شامل کولر و بخاری میشود نیز برای کار نیاز به برق دارد و وابسته به باتری است.
موارد ذکر شده همه نشان از اهمیت ویژه این قطعه نه چندان بزرگ زیر کاپوت دارد. علاوه بر آنچه گفته شد باتری انرژی لازم برای تمام هشدار دهندهها و تجهیزات برقی خودرو را نیز برعهده دارد. هر ساله بر تعداد این هشدار دهندهها و تجهیزات وابسته به برق در خودروها افزوده میشود و در نتیجه خودروهای با کیفیتتر نیز وارد بازار میشود.
باتریهای خودرو انواع مختلفی دارند ولی دو نوع درمیان آنها از باقی معروفتر هستند؛
- باتریهای غیر سیلد یا باتریهای اسیدی
این باتریها که LM نیز نامیده میشوند به عنوان باتریهای حساستر شناخته میشوند که نیاز به مراقبت بیشتری دارند. این باتریها همچنین برای شرایط آب و هوایی گرم مناسبتر هستند، چرا که میتوان در زمان نیاز به آنها آب اضافه کرد. صفحات این باتریها متشکل از سرب و دو آلیاژ کلسیم-آنتیموان هستند. این نوع باتری که مدلهای قدیمیتر به حساب میآیند به دلیل هزینه کمتر تولید و قیمت پایینتر خرید همچنان بسیار مورد استفاده قرار میگیرند.
- باتریهای سیلد یا باتریهای اتمی
این باتریها که به اختصار FM معروف هستند نیاز به مراقبت ندارند و از حساسیت کمتری برخوردارند. همچنین مقاومت آنها در برابر حالت اُوِر شارژ یا شارژ بیش از حد بیشتر است. باتریهای سیلد سریعتر شارژ میشوند و عمر بیشتری نسبت به غیر سیلدها دارند به طوری که حتی عمر مجاز نگهداری بیشتری از سوی تولید کننده برای آنها تعیین میشود. صفحات آنها از جنس سرب و تک آلیاژ کلسیم-کلسیم است. نقطه ضعف این باتریها دشارژ شدن عمیق است. در این صورت به طور کامل از کار افتاده و نیاز به تعویض دارند. چرا که در این باتریها از اسید استفاده نمیشود و مواد فعال به صورت جامد و خشک فعالیت میکنند، در نتیجه تحت تاثیر دشارژ عمیق این مواد فعال به سرعت از صفحات ریزش کرده و باتری دچار آسیب جدی میشود.
- باتری خودروهای برقی و هیبریدی
همه آنچه گفته شد خصوصیاتی مربوط به باتری خودروهای احتراق داخلی بنزینی یا دیزلی بود. بدون شک اوضاع در باتریهای خودروهای برقی و هیبریدی کاملا متفاوت است. باتری خودروهای برقی علاوه بر منبع انرژی موتور، پمپ سوخترسان آنها هم محسوب میشوند. بنابراین ساختاری کاملا متفاوت دارند. در خودروهای تمام برقی باتری باید توان تامین شعاع حرکتی نیز داشته باشد و قدرت خروجی و ظرفیت ذخیره انرژی آن نیز فاکتور مهمی برای خودرو محسوب میشود. در خودروهای هیبریدی اما چندان به ظرفیت ذخیره باتری نیاز ندارند و توان خروجی و شعاع حرکتی آن فاکتورهای مهم باتری در این خودروها هستند.
در هر دو گروه این باتریها از نوع لیتیوم یونی هستند یعنی چیزی مشابه باتریهای مورد استفاده در گوشیهای موبایل. این باتریها که در صورت عدم استفاده به ندرت شارژ خود را از دست میدهند نقش باک خودروی برقی را بازی میکنند. ظرفیت آنها با واحد کیلووات ساعت یا KWH بیان میشود و هرچه این ظرفیت بالاتر باشد مسافت قابل پیمایش با یک دور شارژ کامل آن نیز بیشتر خواهد بود، دقیقا مشابه حجم باک خودرو. البته نقطه اشتراک این باتریها با باتریهای مورد استفاده در خودروهای بنزینی و دیزلی، عمر مفید آنها است و اینکه شارژ و دشارژ شدن مداوم آنها را پس از مدت زمانی بین ۲ تا ۴ سال از کار میاندازد
شما هرگاه به باتری نیاز داشتید و یا ماشینتان استارت نزد میتوانید با مراجعه به سایت امداد باتری ایراندوست و یا تماس به شماره های تلفن داخل سایت به صورت ۲۴ ساعته با کارشناسان امداد باتری تماس حاصل نمائید .